مسوول واحد بیماریهای مزمن تنفسی وزارت بهداشت از تدوین برنامه پنج ساله پیشگیری و کنترل آسم در کشور و اجرای آن از سال جاری خبر داد.
دکتر مهدی نجمی در آستانه روز جهانی آسم، با اشاره به انتخاب شعار “شما میتوانید بیماری آسم خود را کنترل کنید”، گفت: علت این که این شعار امسال نیز تکرار شده آن است که اگر مردم نسبت به اهمیت این بیماری و عوامل خطرساز آن آگاهی یابند میتوانند تا حد زیادی در امر پیشگیری و کنترل بیماری خود موفق باشند.
وی افزود: “آسم” بیماری است که گاها با یک سری حملات خود را نشان میدهد هر چند شاید این بیماری به طور کامل قابل درمان نباشد اما در صورتی که فرد مبتلا داروهای خود را به درستی استفاده و از عوامل خطر ایجاد کننده آن پرهیز کند، به آسانی میتواند بیماری خود را کنترل کند. تا زمانی که بیماری از کنترل مطلوبی برخوردار باشد فرد نیز از کیفیت زندگی بالایی برخوردار خواهد بود و عملا در فعالیتهای روزانه و معمول خود با مشکل مواجه نخواهد شد.
نجمی در توضیح وضعیت بیماری آسم در کشور گفت: آمار موجود شیوع 7 تا 10 درصدی آسم در جمعیت کشور را نشان میدهد. مطالعاتی نیز شیوع آسم در جمعیت کودکان و نوجوانان زیر 15 سال را حدود 13.4 درصد نشان میدهد.
وی آلودگی هوا را یکی از عوامل خطر اصلی ایجاد کننده “آسم” عنوان کرد و ادامه داد: بر این اساس طبیعی است در شهرهایی که میزان آلودگی هوا زیاد است، مانند تهران، میزان شیوع آسم، مراجعات به اورژانس و همچنین میزان بروز علایم آسم نیز از شیوع بالاتری برخوردار است.
نجمی به بررسی تلفنی در سطح شهر تهران در زمینه شیوع علایم آسم اشاره کرد و افزود: بر اساس این بررسی که چند سال گذشته انجام شد، شیوع علایم آسم حتی تا 35 درصد در شهر تهران گزارش شد. هر چند اگر این افراد بررسی شوند، بیماری آسم در تعدادی از آنها رد میشود اما چنین آماری حاکی از آن است که وقتی شیوع علایم بیماری بالاست طبیعتا میزان بروز خود بیماری هم میتواند بالا باشد. بنابراین این موضوع قابل انتظار است که در شهرهای صنعتی، شهرهایی که میزان آلودگی هوا بیشتر است و همچنین شهرهایی که با پدیده ریزگردها روبرو هستند، بیماری آسم مشکلساز میشود و از شیوع بالاتری برخوردار خواهد بود.
نجمی از تدوین برنامه پنج ساله پیشگیری و کنترل آسم خبر داد و گفت: از زمستان سال گذشته این برنامه به دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور معرفی شد و کارشناسان در سطح دانشگاهها با این برنامه آشنا شدند و مقرر شد هر دانشگاه برنامه عملیاتی خود را در این زمینه در سال 92 برای وزارت بهداشت تدوین و ارسال کند. اکنون نیز تقریبا تمام دانشگاهها برنامه خود را در این زمینه ارسال کردهاند و امسال شاهد اجرای این برنامه در سطح کشور خواهیم بود.
وی با بیان این که در این برنامه پنج ساله چهار استراتژی اصلی را دنبال میکنیم، افزود: مهمترین استراتژی، بحث آموزش و اطلاع رسانی است. این آموزشها برای گروههای مختلف در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال برای گروههای در معرض خطر مانند دانشآموزان، بیماران و خانوادههایشان، کارگران مشاغل صنعتی و کارگران کارخانجاتی که به نوعی در معرض خطر بیماری آسم هستند، کارفرمایان، مربیان بهداشت مدارس و مشاغلی مانند نانوایان، پلیسهای راهنمایی و رانندگی یک سری آموزشهایی به طور خاص در نظر گرفته شده است. یکسری آموزشهایی نیز برای عموم جامعه در نظر گرفته شده که از طریق رسانههای جمعی مانند رادیو، تلویزیون و مطبوعات اطلاع رسانیهای لازم در این زمینه صورت میگیرد.
نجمی، استانداردسازی تشخیص و درمان را دومین استراتژی برنامه پنج ساله کنترل و پیشگیری عنوان کرد و گفت: موارد زیادی از بیماری آسم در جامعه شناسایی نشده است و گاها در این زمینه تشخیصهای اشتباه گذاشته میشود یا بیماران درمانهای نامناسبی دریافت میکنند. بر این اساس دستورالعملی تدوین شده که در اختیار پزشکان قرار میگیرد و سعی بر آن است که تشخیص و درمان و پیگیری و مراقبت بیماری را استاندارد کنیم.
وی افزود: “نظام مراقبت بیماری و عوامل خطرساز” دیگر استراتژی است که در قالب این برنامه پیگیری میشود تا به این ترتیب بتوانیم آمار و ارقام صحیح در خصوص شیوع بیماری و عوامل خطرساز آن را در دست داشته باشیم.
نجمی ادامه داد: استراتژی آخر نیز بحث “کنترل عوامل خطرساز بیماری آسم” است؛ چرا که تا عوامل خطرساز به درستی کنترل نشود نمیتوانیم در کنترل بیماری موفق باشیم. در مجموع اجرای این چهار رکن برنامه پنج ساله پیشگیری و کنترل آسم از ابتدای امسال آغاز شده است تا بتوانیم به تدریج شاهد توسعه آن به سراسر کشور باشیم.
مسوول واحد بیماریهای مزمن تنفسی وزارت بهداشت در پایان با بیان این که بیش از 10 سال است که مراسم روز جهانی آسم در کشور ما همزمان با سایر کشورها برگزار میشود، افزود: هدف از برگزاری این روز اطلاع رسانی و حساس سازی جامعه، مسوولان و سیاستگذاران نسبت به اهمیت این بیماری، عوامل خطرساز و راههای کنترل و پیشگیری آن در جامعه است.
بدون دیدگاه