آلرژى شير چیست؟
آلرژی شیر یک پاسخ غیر طبیعی بدن به شیر و محصولات حاوی شیر است و یکی از شایع ترین آلرژیها بین در کودکان میباشد. شیر گاو رایج ترین علت آلرژی شیر است، اما شیر گوسفند، بز، بوفالو و سایر پستانداران نیز میتواند موجب چنین واکنشی گردد .
آلرژی به شیر بسرعت پس از مصرف آن توسط خودتان یا فرزندتان رخ خواهد داد و طیف علائمی از خفیف تا شدید را شامل میشود. همچنین ممکن است آنافیلاکسی که یک واکنش تهدید کنندهی حیات است نیز رخ بدهد .
درمان اولیهی چنین مشکلی پرهیز از شیر و فراوردههای آن است. خوشبختانه این مشکل در بیشتر کودکان با افزایش سن برطرف میشود، اما در مواردی هم که برطرف نشود باید این پرهیز ادامه پیدا کند.
علائم
علائم آلرژی به شیر بسته به فرد متفاوت است و ممکن است پس از چند دقیقه تا چند ساعت از نوشیدن شیر رخ دهد.
علائمی که به سرعت ظاهر میشوند شامل موارد زیر است:
– کهیر
– خس خس سینه
– احساس خارش یا سوزش اطراف لب یا دهان
– تورم زبان، لب یا گلو
– سرفه یا کوتاه شدن تنفس
– استفراغ
علائمی که زمان بیشتری لازم است تا ظاهر شوند:
– اسهال که ممکن است خونی باشد
– کرامپ شکمی
– آبریزش بینی
– اشک ریزش
– کولیک در شیرخواران
آلرژی به شیر یا عدم تحمل شیر؟
یک آلرژی شیر واقعی با عدم تحمل پروتئین شیر یا لاکتوز متفاوت است. برخلاف آلرژی در عدم تحمل شیر سیستم ایمنی بدن دخالتی ندارد و درمانشان هم متفاوت است.
علائم شایع عدم تحمل لاکتوز یا پروتئین شیر شامل مشکلات گوارشی مثل بادگلو، باد معده، نفخ و اسهال پس از مصرف شیر و فراوردههای لبنی است.
آنافیلاکسی
آلرژی شیر میتواند موجب آنافیلاکسی شود که یک واکنش خطرناک است که باعث تنگ شدن راههای هوایی و قطع تنفس میشود. شیر پس از آجیل و دانههای درختی سومین غذای رایجی است که آنافیلاکسی میدهد.
اگر شما یا فرزندتان به شیر واکنش نشان میدهید، فارغ از شدت آن، حتما به پزشکتان اطلاع دهید. تستهایی هست که به تشخیص قطعی آلرژی کمک میکند و میتوانید از واکنشهای شدیدی که در آینده رخ خواهد داد پیشگیری کنید.
آنافیلاکسی یک اورژانس پزشکی است و باید با آمپولهای اپینفرین(آدرنالین) و مراجعه به اورژانس درمان شود. علائم به سرعت پس از مصرف شیر رخ خواهد داد:
– انقباض راههای هوایی
– گر گرفتن صورت
– خارش
– شوک که به معنی کاهش قابل توجه فشار خون است
علل
همه آلرژیها به علت عملکرد غلط سیستم ایمنی رخ میدهند. اگر آلرژی به شیر دارید، سیستم ایمنی بدن شما شیر را به عنوان یک مادهی خطرناک تشخیص میدهد و علیه آن IgE تولید میکند. در مواجهههای بعدی IgEهای ساخته شده به سیستم ایمنی سیگنال میفرستند که هیستامین و سایر مواد شیمیایی را که طیفی
از علائم را ایجاد میکنند، تولید کند.
دو پروتئین اصلی در شیر است که واکنش آلرژیک را ایجاد میکند:
– کازئین
– وی
هر فرد ممکن است به یکی یا هر دو پروتئین حساس باشد. پرهیز از این پروتئینها دشوار است زیرا در خیلی از محصولات فراوری شده وجود دارند. غالب لفرادی که به شیر گاو حساسیت دارند، به شیر بز، بوفالو و گوسفند نیز چنین اند اما در خصوص شیر سویا اینگونه نیست.
عوامل خطر
عواملی که ریسک ابتلا به آلرژی شیر را افزایش میدهند شامل موارد زیر است:
– سایر آلرژیها: بیشتر کودکانی که به شیر آلرژی دارند ممکن است به چیزهای دیگری هم آلرژی داشته باشند.
– درماتیت آتوپیک: کودکانی که درماتیت آتوپیک دارند (یک بیماری التهابی پوستی مزمن) شانس بیشتری دارند که به آلرژی غذایی مبتلا شوند.
– شرح حال خانوادگی: ریسک ابتلا به آلرژی در صورتی که پدر یا مادر یا هردو به آلرژی مبتلا باشند افزایش مییابد.
– سن: آلرژی شیر در کودکان شایع است و با افزایش سن وبلوغ سیستم ایمنی احتمالش کاهش مییابد
عوارض
کودکانی که به شیر آلرژی دارند ممکن است به سایر غذاها مثل تخم مرغ، سویا، آجیل یا حتی گوشت آلرژی داشته باشند. شانس ابتلا به تب یونجه که یک آلرژی رایج به کرک حیوانات خانگی، مایتها، گرده گیاهان است نیز بالاست.
پیشگیری
راه حلی قطعی برای پیشگیری از آلرژی وجود ندارد، اما با پرهیز از شیر و فراوردههای لبنی میتوان بروز چنین واکنشهایی را به حداقل رساند.
برچسب محتویات مواد غذایی را به دقت بخوانید و به کازئین و مشتقات شیر توجه کنید. حتی در بعضی از محصولات غیر لبنی هم ممکن است آنها را بیابید.
منابع اصلی پروتئینهای لبنی محرک آلرژی شامل موارد زیر است:
– شیر کم چرب یا پر چرب
– کره
– ماست
– بستنی، جلاتو
– پنیر و هر غذایی که حاوی پنیر باشد
اما محصولات غذایی هم هستند که ترکیبات شیر در آنها وجود دارد اما واضح نیست، از قبیل:
– پروتئین وی
– پروتئین کازئین
– هر مادهای که لاکتوز یا لاکتات دارد
– پودرهای مکمل بدنسازی
– طعم دهنده مصنوعی کره
– طعم دهنده مصنوعی پنیر
حتی اگر غذایی برچسب «بدون شیر» یا «غیر لبنی» را هم داشت باز هم ممکن است حاوی پروتئینهای لبنی محرک آلرژی باشد. در موارد مشکوک حتما با شرکت سازنده تماس حاصل کنید.
هرگاه از غذاهای رستوران استفاده میکنید حتما راجع به طرز تهیه غذا سوال کنید که آیا از مواد یاد شده استفاده شده است یا خیر؟
اگر در خطر واکنش آلرژیک شدید قرار دارید با پزشکتان در خصوص حمل خودکارهای اپینفرین مشورت کنید. اگر درحال حاضر از واکنش شدید رنج میبرید، حتما گردنبند یا دستبندی داشته باشید تا در موافع خطر دیگران را از این موضوع آگاه کند.
جایگزین سازی شیر برای شیرخواران
در کودکانی که به شیر آلرژی دارند، تغذیه با شیر مادر یا استفاده از شیر خشکهای مخصوص موجب پیشگیری میشود. توجه داشته باشید شیر ماپر بهترین منبع مواد مغذی برای شیرخوار است و تغذیه با شیر مادر مادامی که امکان ادامه آن وجود داشته باشد بهترین راه حل برای شیرخواران در معرض ابتلا به آلرژی شیر است.
در صورتی که طبق توصیه پزشک رژیم غذاییتان باید عاری از محصولات لبنی باشد، حتما از مکملها برای تامین کلسیم و سایر مواد مغذی در شیر مثل ویتامین D و ريبوفلاوين استفاده كنيد.
منبع: Mayo Clinic’s patients care and health info
بدون دیدگاه